W Internecie dostępnych jest multum fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji na temat tego, co można i czego nie można osiągnąć przy pomocy VPN-u, przez co trudno zdecydować, czy faktycznie potrzebujesz tego rodzaju usługi.
Osobiste usługi VPN mają dwie podstawowe zalety:
- Ukrywają Twój adres IP oraz geolokalizację przed witrynami, usługami i aplikacjami, z których korzystasz. Bez tych informacji powiązanie Twojej aktywności online z Twoją tożsamością jest znacznie trudniejsze, a śledzenie, profilowanie lub zablokowanie Cię praktycznie niemożliwe.
- Ukrywają Twoją aktywność przed dostawcą usług internetowych oraz administratorem sieci. Szyfrowanie transferów danych uniemożliwia dostawcom usług internetowych, operatorom komórkowym, administratorom sieci Wi-Fi oraz podmiotom podsłuchującym w publicznych Wi-Fi monitorowanie odwiedzanych przez Ciebie stron internetowych i pobieranych lub wysyłanych plików, a także przejęcie danych osobowych wpisywanych na stronach HTTP.
Dzięki tym zaletom VPN może zostać użyty do wielu różnych celów związanych z poprawą prywatności, bezpieczeństwa i wolności online.
Oto najpopularniejsze powody korzystania z VPN-ów według danych z ankiety, którą przeprowadziliśmy we współpracy z GlobalWebIndex:
Dane z raportu Global VPN Usage Report.
Poniższa tabela podsumowuje wszystko, co możesz i czego nie możesz zrobić z usługą VPN:
Co możesz zrobić z usługą VPN |
Czego nie możesz zrobić z usługą VPN |
Ochronić się przed przechwytywaniem ruchu i atakami man-in-the-middle podczas korzystania z niezabezpieczonych publicznych sieci Wi-Fi. |
Ochronić się przed wszelkiego rodzaju cyberatakami, zwłaszcza nakłaniającymi do pobrania złośliwego oprogramowania lub ujawnienia danych osobowych. |
Zamaskować swoją lokalizację, aby uzyskać dostęp do filmów, seriali, gier wideo lub wydarzeń sportowych blokowanych w Twoim regionie. |
Ukryć swojej rzeczywistej lokalizacji przed stronami internetowymi oraz aplikacjami, które śledzą lokalizację przez Wi-Fi. Większość usług VPN nie jest również w stanie zamaskować danych dot. lokalizacji GPS Twojego urządzenia. |
Utrudnić dostawcom usług internetowych, reklamodawcom, szkołom, pracodawcom i agencjom rządowym monitorowanie oraz rejestrowanie Twojej aktywności w Internecie. |
VPN nie powstrzyma zdeterminowanego podmiotu przed śledzeniem Cię np. za pośrednictwem plików cookie, fingerprintingu lub profili zachowania. |
Uniemożliwić dostawcy usług internetowych ograniczanie przepustowości Twojego połączenia podczas streamingu, grania lub korzystania z torrentów. |
Oglądać Netflixa, HBO Max ani innych platform streamingowych za darmo. |
Uzyskać dostęp do stron internetowych i materiałów cenzurowanych przez rządy lub odblokować strony w szkole bądź pracy. |
Ukryć swojej aktywności dotyczącej przeglądania przed pracodawcami i administratorami szkolnych sieci Wi-Fi, którzy stosują oprogramowanie monitorujące ekran. |
Ominąć blokady stron internetowych nałożone na poszczególne adresy IP. |
Ukryć swojego prawdziwego adres IP oraz lokalizacji przed dostawcą usług internetowych. |
Uniknąć dyskryminacji cenowej ze względu na lokalizację podczas zakupów online. |
Uniknąć dyskryminacji cenowej wykorzystującej śledzące pliki cookie oraz inne formy profilowania na podstawie zachowania podczas przeglądania. |
Zapewnić pracownikom zdanym niezawodny i bezpieczny dostęp do poufnych plików oraz zasobów w wewnętrznej sieci firmy. |
Ominąć blokad stron internetowych nałożonych na poszczególne adresy e-mail i konta. |
|
Ukryć swojego zużycia danych przed dostawcą usług internetowych oraz operatorem sieci komórkowej. Korzystanie z VPN-u zwiększa ilość wykorzystywanych danych. |
W dalszej części tej sekcji szczegółowo omówimy, co dokładnie możesz zrobić z VPN-em, oraz zdradzimy najczęstsze nieporozumienia dotyczące tego, czego usługi VPN nie są w stanie osiągnąć.
Alternatywnie, możesz pominąć tę część i przejść bezpośrednio do sekcji, w której dowiesz się, czy faktycznie potrzebujesz VPN-u lub uzyskasz więcej informacji na temat aspektów technicznych działania usług VPN.
1. Ochrona ruchu internetowego
Szyfrując i zabezpieczając Twoje transfery danych, VPN chroni Cię przed przestępcami, którzy wykorzystują niezabezpieczone publiczne hotspoty Wi-Fi w kawiarniach, hotelach czy na lotniskach.
Możesz użyć VPN-u, aby chronić się przed następującymi rodzajami cyberataków:
- Podsłuchiwanie: przechwytując i odczytując Twój ruch internetowy, haker może zobaczyć wszystkie informacje, które ujawniasz na niezaszyfrowanych stronach HTTP, w tym poufne dane takie jak numer karty kredytowej, hasła czy dokumenty medyczne.
- Ataki man-in-the-middle: przechwytując i modyfikując Twój ruch internetowy, haker może przekierować Cię do klonu interesującej Cię strony internetowej i nakłonić do ujawnienia poufnych informacji, takich jak dane logowania, czy dane bankowe. Jest to również znane jako DNS spoofing (zatruwanie DNS).Cyberprzestępcy mogą również manipulować Twoim ruchem, wstrzykując złośliwe oprogramowanie, które śledzi lub modyfikuje Twoją aktywność w Internecie, kradnie dane osobowe przechowywane na urządzeniu, a nawet może całkowicie zablokować Ci dostęp do Twoich własnych plików i kont.
- Przechwytywanie sesji: hakerzy mogą przejąć Twój ruch internetowy, aby ukraść sesyjne pliki cookie Twojego połączenia z witryną HTTP.Sesyjne pliki cookie to niewielkie pliki tekstowe, które uwierzytelniają połączenie użytkownika ze stroną internetową lub usługą podczas zalogowanej sesji.Kradnąc je, haker może kontynuować korzystanie z Twojego konta, nawet jeśli się wylogujesz. Dzięki nim będzie w stanie wykonywać przelewy bankowe z Twojego rachunku, wysyłać i otrzymywać wiadomości w Twoim imieniu lub zmienić Twoje hasła.
Szyfrowanie VPN zapewnia, że nawet jeśli Twoje połączenie zostanie przechwycone, Twój ruch pozostanie nieczytelny, dlatego haker nie będzie mógł ukraść sesyjnych plików cookie ani zobaczyć strony docelowej oryginalnego żądania ruchu.
WSKAZÓWKA EKSPERTA: Na szczęście, większość stron internetowych oraz usług korzysta obecnie z szyfrowania HTTPS. Dzięki temu ataki opierające się na podsłuchiwaniu zdarzają się znacznie rzadziej niż kiedyś. Aby upewnić się, że korzystasz z witryny HTTPS, sprawdź, czy po lewej stronie paska adresu widoczna jest kłódka.
Pamiętaj jednak, że VPN nie zapewnia całkowitej ochrony przed cyberatakami w publicznych sieciach Wi-Fi. Nadal możesz paść ofiarą hakera, nawet jeśli korzystasz z VPN-u.
Istnieją ku temu dwa powody:
- Nie wszystkie protokoły VPN są bezpieczne,i nie wszystkie usługi VPN obsługują bezpieczne protokoły VPN. W zależności od Twojego usługodawcy VPN, stosowanego przez niego protokołu oraz sposobu konfiguracji Twojego połączenia VPN, cyberprzestępcy nadal mogą złamać szyfr VPN-u i ujawnić Twój ruch internetowy.
- Usługi VPN nie zapewniają ochrony przed wszystkimi rodzajami złośliwego oprogramowania. VPN nie jest w stanie uniemożliwić Ci ujawnienia swoich poufnych danych czy pobrania oprogramowania szpiegującego lub wirusów na swoje urządzenie w wyniku phishingu.
2. Odblokowywanie treści z ograniczeniami geograficznymi
Kiedy łączysz się za pośrednictwem serwera VPN, strony internetowe oraz aplikacje, z których korzystasz, widzą adres IP serwera VPN, a nie Twój.
Łącząc się z serwerem w innym kraju lub regionie, możesz wykorzystać VPN do zamaskowania swojej lokalizacji i odblokowania stron z ograniczeniami geograficznymi z dowolnego miejsca na świecie.
Użyliśmy VPN-u, aby ominąć geoblokady treści z innych regionów Netflixa.
Korzyści wynikające ze stosowania VPN-u do omijania ograniczeń geograficznych to:
- Dostęp do dodatkowych filmów i seriali na platformach streamingowych. Ze względu na zobowiązania licencyjne wiele stron internetowych i usług zmienia lub ogranicza wyświetlane treści w zależności od adresu IP użytkownika oraz jego lokalizacji fizycznej.Przykładowo, platformy streamingowe takie jak Netflix czy Disney+ pokazuje zupełnie inny katalog filmów i seriali użytkownikom z różnych krajów.Dzięki usłudze VPN możesz odblokować absolutnie wszystkie materiały dostępne w tego rodzaju usługach.
- Dostęp do geoblokowanych treści. Inne serwisy, takie jak BBC iPlayer czy Hulu są dostępne wyłącznie dla użytkowników z określonego kraju. Łącząc się z serwerem VPN w obsługiwanym regionie, możesz odblokować te usługi i zobaczyć ich ograniczoną zawartość.
UWAGA: Lokalne serwisy informacyjne również mogą blokować dostęp użytkownikom spoza obszaru nadawania, aby zapobiec przeciążeniu serwerów. Możesz odblokować je za pomocą VPN-u w dokładnie ten sam sposób.
- Omijanie blokad transmisji wydarzeń sportowych, aby oglądać lokalne rozgrywki. Ograniczenia transmisji czasem zakazują streamingu rozgrywek NBA i MLB w pewnych regionach.Możesz użyć VPN-u, aby zmienić swój adres IP na znajdujący się poza blokowanym obszarem, dzięki czemu odzyskasz dostęp do MLB.tb, NBA League Pass oraz innych blokowanych serwisów streamingowych.
Dzięki Windscribe mogliśmy oglądać rozgrywki NFL spoza regionu transmisji.
- Dostęp do geoblokowanych gier wideo i łatwiejszych lobby gier. Możesz użyć usługi VPN, aby uzyskać dostęp do gier wideo blokowanych w Twojej lokalizacji. Przykładowo, gracze z Indii mogą skorzystać z VPN-u, aby grać w PUBG Lite.Kolejna korzyść wynikająca z zastosowania VPN-u podczas grania to fakt, że może pomóc Ci uniknąć algorytmów dobierających graczy na podstawie ich umiejętności (SBMM) w grach takich jak Call of Duty.Algorytmy te mają zastosowanie wyłącznie w lokalizacjach z wystarczająco dużą pulą graczy. W związku z tym, jeśli skorzystasz z VPN-u, aby zmienić swoją lokalizację na taką z mniejszą liczbą graczy, zwykle będziesz w stanie ominąć algorytm dobierania SBMM i uzyskać dostęp do łatwiejszych lobby gier.
UWAGA: Na niektórych platformach e-commerce, takich jak Steam możesz również użyć VPN-u, aby uzyskać dostęp do wcześniejszych dat premiery dla niektórych gier wideo oraz innych produktów.
- Unikanie dyskryminacji cenowej podczas zakupów. Wypożyczalnie samochodów, linie lotnicze i inne witryny e-commerce często wykorzystują adresy IP do zawyżania cen na podstawie lokalizacji klientów. VPN pozwoli Ci zamaskować swoją lokalizację i tym samym odblokować niższe ceny.
Jeśli chodzi o odblokowywanie treści z ograniczeniami geograficznymi za pomocą VPN-u, należy pamiętać, że żaden VPN nie oferuje 100% skuteczności za każdym razem.
Serwisy streamingowe, strony z grami i sklepy online zawsze starają się wykrywać i blokować połączenia VPN – oczywiście czasem im się to udaje. Płatne usługi VPN regularnie aktualizują swoją pulę adresów IP, aby uprzedzić tego rodzaju blokady, jednak nawet w ich przypadku zdarzają się okazjonalne problemy.
Twój adres IP to nie jedyny sposób, w jaki strony mogą zidentyfikować Twoją lokalizację. Firmy takie jak Google, TikTok, Snapchat, Uber i Tinder korzystają z alternatywnych źródeł informacji, np. danych GPS, Wi-Fi, HTML5 czy DNS, aby uzyskać bardziej kompleksowy obraz Twojego położenia. Większość sieci VPN nie ukryje Twojej lokalizacji przed tymi witrynami.
3. Omijanie cenzury i masowej inwigilacji
Korzystanie z VPN-u znacznie utrudnia stronom internetowym, reklamodawcom, dużym firmom technologicznym, rządom, pracodawcom oraz administratorom sieci Wi-Fi śledzenie i nadzorowanie Twojej aktywności w sieci.
VPN pomaga nie tylko chronić prywatność online, ale również omijać blokady stron internetowych w szkole oraz pracy lub unikać cenzury rządowej.
Oto bardziej szczegółowa analiza tych przypadków użycia:
Unikanie cenzury i masowej inwigilacji
Rządy w dziesiątkach krajów stosują techniki śledzenia i profilowania, aby ułatwić sobie masową inwigilację obywateli.
W niektórych przypadkach rządy tych krajów łączą swoje wysiłki, aby stworzyć globalne sojusze w tym zakresie. Najsilniejszy z nich jest znany jako Sojusz Pięciorga Oczu.
Tym środkom nadzoru często towarzyszą różne formy cenzury stosujące zapory sieciowe, aby zablokować internautom dostęp do poszczególnych stron internetowych, zasobów oraz informacji online.
Niemal wszystkie kraju w pewnym stopniu cenzurują dostęp swoich obywateli do Internetu. Przykłady takiej cenzury internetowej mogą obejmować:
- Blokowanie stron z hazardem i pornografią w trosce o bezpieczeństwo publiczne.
- Cenzurowanie określonych wpisów w mediach społecznościowych publikacji informacyjnych lub platform blogerskich w celu ograniczenia obywatelom dostępu do informacji.
- Blokowanie komunikatorów takich jak WhatsApp, Viber i Skype, aby zapobiec protestom i uciszyć opozycję polityczną.
- Całkowite wyłączenie Internetu, aby zachować kontrolę podczas ważnych wydarzeń.
VPN pomoże Ci ukryć się przed rządowymi środkami masowej inwigilacji. Najlepsze usługi VPN umożliwiają nawet ominięcie niektórych rodzajów cenzury państwowej.
Użyliśmy Astrill VPN, aby odblokować YouTube w Chinach.
Robią to, szyfrując miejsce docelowe Twoich żądań ruchu. Uniemożliwia to dostawcy usług internetowych monitorowanie odwiedzanych przez Ciebie witryn i pozwala Ci uniknąć wykrycia przez zaporę sieciową, zapewniając w ten sposób dostęp do wolnego i otwartego Internetu.
Warto zauważyć, że korzystanie z VPN-u nie gwarantuje całkowitej ochrony przed rządową inwigilacją. Władze mogą zmusić dostawców usług internetowych, właścicieli stron i aplikacji, z których korzystasz, a czasem nawet usługodawców VPN do rejestrowania oraz udostępniania dzienników Twojej aktywności podczas przeglądania sieci.
Co więcej, jeśli zechcą sprawdzić Twoje połączenie, urzędnicy państwowi będą w stanie zobaczyć, że korzystasz z sieci VPN. W ten sposób możesz wpaść w poważne kłopoty, usługi VPN są nielegalne w Twoim kraju. Jedyny sposób, aby ukryć fakt, że używasz VPN-u to zastosowanie technologii maskowania VPN.
Odblokowywanie stron internetowych w szkole i pracy
Szkoły, uczelnie i miejsca pracy regularnie monitorują aktywność studentów oraz pracowników w lokalnej sieci. Mogą nawet wprowadzić cenzurę, blokady i ograniczenia dostępu do pewnych treści.
Zazwyczaj jest to związane z produktywnością. Przykładowo, szkoły zazwyczaj blokują strony z grami oraz komunikatory, a pracodawcy platformy społecznościowe i streamingowe, takie jak YouTube.
Szkoły często nakładają ograniczenia na strony internetowe z grami.
Możesz użyć VPN-u, aby uzyskać dostęp do zablokowanych stron internetowych i usług w szkole oraz w pracy. Szyfrowanie VPN ukrywa prawdziwe miejsce docelowe Twojego ruchu internetowego, co umożliwia ominięcie zapory sieciowej.
Pamiętaj, że Twój pracodawca lub administrator Wi-Fi zobaczą, że Twój ruch jest kierowany do serwera VPN, nawet jeśli nie będą w stanie zidentyfikować, dokąd zmierza dalej.
Mogą również śledzić, co robisz online za pomocą zainstalowanego uprzednio oprogramowania do monitorowania ekranu lub keyloggerów, z którymi VPN nie będzie w stanie pomóc.
Unikanie sieci reklamowych i blokad adresów IP
Twój adres IP i lokalizacja geograficzna to nie jedyne dane osobowe udostępniane stronom internetowym oraz aplikacjom, z których korzystasz. Mogą one również zobaczyć informacje na temat:
- Twojego urządzenia, jego systemu operacyjnego oraz konfiguracji.
- Twojej aktywności podczas przeglądania danej strony, w tym pobieranych i wysyłanych plików.
- Jak często odwiedzasz daną stronę oraz konkretne znaczniki czasu wizyty.
Gdy wszystkie te informacje zostaną połączone z Twoim adresem IP oraz dodatkowymi elementami, jak pliki cookie oraz skrypty śledzące, strony internetowe mogą uzyskać kompleksowy obraz tego, kim jesteś i co lubisz robić online. Jest to znane jako profilowanie.
Takie profile są następnie wykorzystywane do targetowania użytkownika poprzez spersonalizowane reklamy, zwiększanie cen produktów, które wcześniej wzbudziły jego zainteresowanie, a nawet całkowite zablokowanie dostępu do pewnych witryn.
Co gorsza, zebrane informacje mogą zostać sprzedane brokerom danych lub sieciom reklamowym, które są w stanie połączyć je z profilami z innych stron, by zbudować jeszcze bardziej holistyczny obraz użytkownika.
Korzystanie z VPN-u nie ukryje Twojej aktywności na tych stronach, ale znacznie utrudni im zidentyfikowanie, kim jesteś. Ponieważ aktywność będzie powiązana z adresem IP serwera VPN, skojarzenie jej z wielu różnych witryn i usług będzie znacznie trudniejsze.
4. Zapobieganie śledzeniu i ograniczaniu przepustowości przez dostawcę usług internetowych
Twój dostawca usług internetowych to firma, która zapewnia Ci dostęp do Internetu.
Niezależnie od tego, czy łączysz się za pomocą domowego routera Wi-Fi lub sieci danych komórkowych swojego telefonu, wszystkie informacje przesyłane z i do Twojego urządzenia są transmitowane za pośrednictwem infrastruktury sieciowej usługodawcy internetowego, która umożliwia połączenie z Internetem.
W związku z tym Twój dostawca usług internetowych widzi sporo informacji na temat Twojej aktywności online, w tym:
- z jakich stron internetowych i aplikacji korzystasz
- znaczniki czasu wskazujące, kiedy je odwiedzasz i ile czasu tam spędzasz
- wszelkie pliki, które pobierasz lub przesyłasz
- konkretne podstrony, które odwiedzasz, filmy, które oglądasz oraz informacje, które wpisujesz na tych stronach, jeśli nie są zaszyfrowane za pomocą protokołu HTTPS
- szczegóły na temat używanych przez Ciebie urządzeń, takie jak rozdzielczość ekranu, informacje o systemie operacyjnym oraz adres MAC
- Twój adres IP oraz lokalizację geograficzną
W wielu krajach, w tym w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Australii i większości Unii Europejskiej usługodawcy internetowi są prawnie zobowiązani do rejestrowania tych informacji i przechowywania logów dotyczących aktywności swoich użytkowników przez dłuższy okres.
Logi te mogą zostać:
- Udostępnione organom ścigania
- Wykorzystane w celach komercyjnych
- Skradzione przez cyberprzestępców
Twój dostawca usług internetowych może również wykorzystać swoje możliwości śledzenia, aby aktywnie zmniejszyć Twoją prędkość połączenia w okresach większego zapotrzebowania lub kiedy podejmujesz działania wymagające dużej przepustowości, takie jak streaming, korzystanie z torrentów lub granie. Dana praktyka jest nazywana ograniczaniem przepustowości przez dostawcę usług internetowych.
Ograniczanie przepustowości zmniejsza prędkość Twojego połączenia internetowego.
VPN może zapobiec śledzeniu i ograniczaniu przepustowości przez dostawcę usług internetowych. Szyfrowanie VPN przekształca Twoje dane przeglądania w nieczytelny ciąg liter i cyfr. Twój dostawca usług internetowych nie będzie w stanie zobaczyć odwiedzanych przez Ciebie witryn i w związku z tym nie będzie mógł ograniczyć Twojej prędkości na podstawie Twojej aktywności.
Szyfrowanie nie powstrzyma dostawcy usług internetowych przed rejestrowaniem Twojej aktywności online, ale sprawi, że logi będą praktycznie bezużyteczne do celów reklamowych, nadzorczych, a nawet przestępczych.
Choć nie zapobiega to wszystkim rodzajom ograniczania przepustowości przez dostawców usług internetowych, może powstrzymać pewne zautomatyzowane środki, co zapewnia płynniejsze granie, streaming oraz korzystanie z torrentów.
WSKAZÓWKA EKSPERTA: VPN ukryje odwiedzane przez Ciebie strony przed Twoim dostawcą usług internetowych, pracodawcą oraz szkołą. Jednak pewne strony internetowe, wyszukiwania i filmy są już niemal zawsze ukryte przez szyfrowanie HTTPS. W związku z tym nie potrzebujesz VPN-u, aby chronić swoją prywatność w ten sposób.
VPN nie ukryje ogólnego zużycia danych przed Twoim dostawcą usług internetowych lub operatorem komórkowym. Ponieważ dane nadal muszą przejść przez ich infrastrukturę sieciową, wciąż widzą, ile przepustowości zużywasz, nawet jeśli nie mogą odszyfrować, co dokładnie z nią robisz.
Twój dostawca usług internetowych będzie również wiedział, że korzystasz z VPN-u, ponieważ musi znać adres IP serwera VPN, aby wysłać do niego Twój ruch. Oznacza to, że rząd, policja i każdy, komu Twój usługodawca internetowy udostępnia informacje, również będzie wiedział, że korzystasz z usługi VPN.