Jak sprawdzić, czy ktoś śledzi mój telefon
Wykrycie oprogramowania szpiegującego na telefonie jest trudne, ponieważ zwykle jest ono dobrze ukryte.
Istnieją jednak pewne sygnały, na które warto zwrócić uwagę, jeśli podejrzewasz, że ktoś śledzi Twój telefon. Możesz zauważyć gwałtowny wzrost zużycia danych, podejrzane pliki lub aplikacje i dziwne wiadomości tekstowe, których wysyłania nie pamiętasz.
Twoje urządzenie może również zacząć wykazywać oznaki nieprawidłowego działania, np. znaczny spadek żywotności baterii, przegrzewanie, nieoczekiwane ponowne uruchamianie lub podświetlanie ekranu w trybie czuwania.
Oto 10 sygnałów, które mogą wskazywać, że ktoś śledzi Twój telefon:
1. Obecność nieznanych aplikacji
Chociaż najbardziej zaawansowane programy szpiegujące działają z ukrycia, użytkownicy czasem wykorzystują również zaufane aplikacje, np. do kontroli rodzicielskiej, w niewłaściwych celach.
Jeśli ktoś śledzi Cię za pomocą jednej z takich aplikacji, oprogramowanie szpiegujące będzie ukrywać się tuż przed Twoim wzrokiem.
Przeskanuj swój telefon w poszukiwaniu nieznanych aplikacji, których pobierania nie pamiętasz. Najpopularniejsze z nich to Net Nanny, Kaspersky Safe Kids, Norton Family i Qustodio.
Przejdź do poniższej sekcji, aby dowiedzieć się, jak usunąć oprogramowanie szpiegujące.
2. Wykonano jailbreak na iPhonie lub zrootowano Androida
Zrootowanie urządzenia z Androidem lub jailbreak na iPhonie pozwala użytkownikom na instalację niezatwierdzonych aplikacji spoza oficjalnych sklepów.
Jeśli Twoje urządzenie zostało zrootowane lub wykonano na nim jailbreak bez Twojej wiedzy, to najprawdopodobniej dzieje się coś podejrzanego.
Aby sprawdzić, czy Twój telefon z Androidem został zrootowany, pobierz aplikację o nazwie Root Checker.
Jeśli chcesz wiedzieć, czy na Twoim urządzeniu z iOS wykonano jailbreak, znajdź aplikację o nazwie Cydia. Cydia to aplikacja służąca do instalacji oprogramowania na telefonach z jailbreakiem. Jeśli znajdziesz ją na swoim urządzeniu, najprawdopodobniej wykonano na nim jailbreak.
WSKAZÓWKA EKSPERTA: Jeśli zdecydujesz się na zakup używanego telefonu, przywróć jego ustawienia fabryczne, aby upewnić się, że nie został zrootowany lub nie wykonano na nim jailbreak’u. Dowiedz się, jak to zrobić tutaj: Android lub iPhone.
3. Bateria szybko się wyczerpuje
Jeśli oprogramowanie szpiegujące działa bez przerwy będzie miało wpływ na żywotność baterii Twojego urządzenia. Oczywiście z czasem wszystkie baterie działają gorzej, dlatego należy szukać znacznej i nagłej zmiany, a nie stopniowego pogarszania żywotności.
Jeżeli zauważysz nagłą zmianę, sprawdź, czy nie odpowiadają za to ostatnio zainstalowane lub zaktualizowane aplikacje, zanim wyciągniesz pochopne wnioski. Niektóre aplikacje od mediów społecznościowych potrzebują zaskakująco dużo energii.
4. Twój telefon mocno się przegrzewa
Jeśli Twoje urządzenie się przegrzewa, może to oznaczać, że ktoś śledzi Twoją aktywność za pomocą oprogramowania szpiegującego działającego w tle.
Jest to wysoce prawdopodobne, zwłaszcza jeśli Twój telefon nagrzewa się nawet wtedy, gdy z niego nie korzystasz lub używasz go niezbyt intensywnie.
UWAGA: Podobnie, jeśli zauważysz nagły spadek prędkości przetwarzania Twojego telefonu, może to być spowodowane szpiegowaniem. Ponieważ więcej jego zasobów jest kierowanych do aplikacji szpiegującej, Twój telefon może zacząć działać zauważalnie wolniej.
5. Niezwykle wysokie zużycie danych
Nietypowy gwałtowny wzrost zużycia danych przez Twój telefon może czasem wskazywać, że w tle działa oprogramowanie szpiegujące.
Aplikacja szpiegująca potrzebuje danych, aby móc wysyłać informacje do korzystającego z niej przestępcy, dlatego wzrost zużycia może sugerować nieuczciwe działania.
Jeśli chcesz sprawdzić dane mobilne na iPhonie, przejdź do sekcji Ustawienia, a następnie Dane mobilne. Znajdziesz tam ogólne zużycie danych przez urządzenie, a po przewinięciu w dół przez indywidualne aplikacje.
Aby sprawdzić zużycie danych mobilnych na Androidzie, przejdź do sekcji Ustawienia > Sieć i Internet > Użycie danych. W sekcji danych mobilnych zobaczysz łączną ilość danych zużytych przez Twój telefon. Stuknij opcję Komórkowa transmisja danych, aby zobaczyć, jak Twoje zużycie danych zmieniło się w czasie. Tutaj możesz zidentyfikować wszystkie ostatnie skoki zużycia.
UWAGA: Niniejsze kroki pozwalają sprawdzić jedynie zużycie danych komórkowych (tzn. danych, które używasz bez połączenia z Wi-Fi). Jeśli Twój telefon zawsze ma połączenie z siecią Wi-Fi, nasze sugestie nie pomogą zidentyfikować oprogramowania szpiegującego.
Niektóre telefony z Androidem oferują jednak również opcję umożliwiającą sprawdzenie użycia danych przez Wi-Fi. Skorzystaj z niej, aby monitorować, ile danych zużywa Twój telefon podczas połączenia z Wi-Fi.
Podkreślamy jednak, że wysokie zużycie danych nie zawsze jest wynikiem działania programu szpiegującego. Najpierw należy wykluczyć poszczególne zainstalowane aplikacje, sprawdzając ile danych zużywają oraz jak się zachowują.
Przykładowo, sami byliśmy zaalarmowani skokami zużycia danych na naszym urządzeniu, dopóki nie odkryliśmy, że nasza nowa aplikacja z podcastami pobierała wiele poprzednich odcinków.
6. Dziwna aktywność w trybie czuwania
Twój telefon nadal może odbierać wiadomości i połączenia w trybie czuwania (lub uśpienia), ale nie powinien się podświetlać lub wydawać dźwięków z żadnego innego powodu. Jeśli tak się dzieje, może to być spowodowane przez oprogramowanie szpiegujące.
Co więcej, w trybie czuwania ekran Twojego telefonu powinien być całkowicie wyłączony, a nie jedynie przyciemniony.
7. Problemy z wyłączeniem telefonu
Aplikacje szpiegujące mogą czasem przeszkadzać w wyłączeniu telefonu. W takich sytuacjach urządzenie nie jest w stanie prawidłowo się wyłączyć lub wyłączenie zajmuje dużo czasu.
W 2014 roku Edward Snowden ujawnił technologię NSA, która zapobiega całkowitemu wyłączeniu telefonu, aby urządzenie mogło zostać wykorzystane do podsłuchiwania. Jest to wprawdzie wynik bardzo zaawansowanego i mocno ukierunkowanego ataku, ale pokazuje, że taka forma szpiegowania jest możliwa.
UWAGA: Częste i pozornie przypadkowe restartowanie się telefonu również może wskazywać, że zainstalowane jest na nim oprogramowanie szpiegowskie.
8. Dziwne wiadomości SMS
Wiadomości tekstowe mogą być wykorzystywane przez oprogramowanie szpiegowskie i wirusy do wysyłania oraz otrzymywania danych. Jeśli widzisz wiadomości wychodzące, których wysyłania nie pamiętasz, to wskazówka, że coś jest nie w porządku.
Uważaj również na dziwne wiadomości przychodzące. Proste aplikacje szpiegujące mogą czasem używać SMS-ów do komunikacji z bazą. Wiadomości pochodzące z aplikacji szpiegujących są zwykle w jakiś sposób zakodowane.
Istnieją również usługi jak Cerberus wysyłające ukryte polecenia w SMS-ach, które mogą zmusić Twój telefon do zrobienia zdjęcia i wysłania go przestępcy, wyczyszczenia Twojej karty SD, zrobienia zrzutu ekranu oraz wielu innych inwazyjnych działań.
9. Szwankująca autokorekta
Keylogger to rodzaj oprogramowania szpiegującego, które rejestruje wszystkie naciśnięcia klawiszy klawiatury. Osoba śledząca Twój telefon będzie w stanie użyć keyloggera, aby przechwycić Twoje wiadomości i dane logowania.
Jeden z sygnałów, który może sugerować, że masz na swoim telefonie keyloggera to problemy z autokorektą. Keylogger utrudnia funkcjonowanie autokorekty, dlatego, jeśli zauważysz, że zachowuje się ona dziwnie lub działa znacznie wolniej niż zwykle, może to wskazywać, że ktoś śledzi Twój telefon.
10. Jakość zrzutów ekranu
Jeśli zauważysz pogorszenie jakości zrzutów ekranu, zdaniem Malwarebytes może to być spowodowane działaniem oprogramowania szpiegującego.
UWAGA: Powyższe symptomy nie są powodowane wyłącznie przez programy szpiegujące. Mogą również stanowić skutek uboczny innego złośliwego oprogramowania. Przykładowo, adware może spowolnić Twój telefon i zużyć dane.
Istnieją również strony internetowe, które potajemnie wykorzystują wolne zasoby Twojego procesora, co może pochłonąć ponad 5% Twojej baterii w ciągu 10 minut.
W takich przypadkach Twoje urządzenie jest wykorzystywane, ale niekoniecznie jest śledzone.